Tavuk mu yumurtadan çıkar yumurta mı tavuktan? Nihayet bilim açıkladı

Tarihin en ünlü paradokslarının başında muhtemelen tavuk ve yumurta paradoksu geliyor olsa gerek. “Tavuk mu yumurtadan çıkar yoksa yumurta mı tavuktan çıkar?” sorusu retorik ve felsefe kadar bilimin de cevap bulmaya uğraştığı bir soru. Bu konu üzerinde çalışan bilim insanları nihayet tavuğun mu yoksa yumurtanın mı önce geldiği bilmecesini çözmüş olabilir!

Evet doğru tahmin ettiniz, cevabı İsviçreli bilim insanları buldu! Cenevre Üniversitesi'nden bilim insanları, dişi üreme hücrelerinin yapı taşı olan yumurtaların, tavukların evrimleşmesinden çok önce ortaya çıktığını ortaya koyuyor.

Ekip 2017'de Hawaii deniz tortularında keşfedilen Chromosphaera perkinskii adı verilen tek hücreli bir türü analiz etti. Chromosphaera perkinskii'nin Dünya'daki varlığının ilk belirtileri, ilk hayvanların ortaya çıkmasından çok daha öncesine, bir milyar yıldan daha öncesine dayanıyor.

Araştırmacılar bu türün, hayvan embriyolarına çarpıcı benzerlikler taşıyan çok hücreli yapılar oluşturduğunu gözlemledi.>>
Bilim insanları, 2017'de Hawaii deniz tortularında keşfedilen Chromosphaera perkinsii adlı tek hücreli bir türü inceledi. Görsel: Omaya Dudin
Bu keşif, embriyonik gelişimden (döllenmiş yumurtanın embriyoya dönüşme süreci) sorumlu genetik programların, hayvan yaşamının ortaya çıkmasından önce zaten mevcut olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla ekip, doğanın “tavukları icat etmeden” çok önce “yumurta oluşturmak” için gerekli genetik araçlara sahip olması gerektiğini açıkladı. Söz konusu çalışmanın yazarı Omaya Dudin şunları söylüyor:>>
C. perkinsii tek hücreli bir tür olmasına rağmen, bu davranış, çok hücreli koordinasyon ve farklılaşma süreçlerinin bu türde, ilk hayvanların Dünya'da ortaya çıkmasından çok önce mevcut olduğunu gösteriyor.

Daha önceki araştırmalar, tavuk yumurtaları gibi sert kabuklu yumurtaların bile muhtemelen 300 milyon yıl önce ortaya çıktığını öne sürüyor. Çalışmanın başyazarı Marine Olivetta, “Çok ilginç, çok yakın zamanda keşfedilen bir tür, bize bir milyar yıldan daha uzun bir süre geriye gitme olanağı sağlıyor” ifadelerini kullanıyor.

Bu yılın başlarında yayınlanan ayrı bir araştırma ise tavukların diğer kuşlara kıyasla düzenli olarak yumurtlama yeteneğinin, binlerce yıl önce insanlar için bu kadar çekici olmasının, evcilleştirilmelerine ve bugün bildiğimiz tavuk haline gelmelerine yol açtığını öne sürüyor.

Yani özetle argüman şunu öne sürüyor. Yumurta denen şey evcilleşmiş tavuklardan çok çok önceden beri varlığını sürdürmekteydi. Haliyle evrimsel süreçte bugün bildiğimiz evcilleşmiş tavuk bir yumurtadan çıktı. Bu bakış açısıyla kazanan mutlaka yumurta oluyor.

Fakat tavukları yenmek o kadar da kolay değil!
Flinders Üniversitesi'nden antik kuşlar konusunda uzmanlaşmış paleontolog Dr. Ellen Mather da aynı görüşte. Lakin konuya farklı bir bakış açısı da getiriyor. Dr. Mather, soruda kastedilen yumurtanın “spesifik olarak evcil tavuk yumurtası” olduğunun altını çizerken, “Soruyu nasıl yorumladığınıza bağlı olarak hâlâ her iki cevap da doğru olabilir” diyor.

İlginizi çekebilir: Yazı nasıl icat edildi? 6 bin yıllık tarihi eserlerdeki ipucu...(Hem de dibimizde bulundu)
“Tavuk mu yumurta mı” tartışmasını ilk ele alan düşünürlerden biri olan Aristoteles, bunu sonsuz bir geriye gidişin örneği olarak görüyordu; tavukların yumurtladığı yumurtalardan tavukların çıkması ve bu yumurtaların da tavuklar tarafından yumurtlanması, zaman içinde sonsuz bir geriye doğru gidişata işaret ediyordu.

Ancak evrime dair modern anlayışımız sayesinde durumun böyle olmadığını biliyoruz. Tavuklar gibi türler, her zaman var olan değişmez bloklar değil, evrimsel akımların bir araya getirdiği geçici yapılar. Bu, yabani kuş popülasyonunun “orman tavuğu” olmaktan çıkıp “tavuk olmaya başladığı” bir anın bir noktada ilk kez yaşandığı anlamına geliyor. Dr. Mather şöyle açıklıyor:

“İlk gerçek tavuklar, kısmen evcilleştirilmiş kırmızı orman tavuklarının yumurtladığı yumurtalardan çıkmıştır. Başka bir deyişle, ilk gerçek tavuk, gerçek tavuk yumurtaları yumurtlanmadan önce yumurtadan çıkmıştı. Yani önce gelen yumurtadır. Lakin eğer soru “tavuk yumurtasından” bahsediyorsa yani soru 'Tavuk mu tavuk yumurtasından çıkar, tavuk yumurtası mı tavuktan çıkar' şeklindeyse o zaman cevap 'tavuk' olur.”

Kaynak: Daily Mail / Metin Aktaşoğlu tarafından Türkçeleştirildi
Reklamlar
12 Kasım 2024
Reklamlar

Bunları da İzleyebilirsiniz

Alaplı'da salgın! Vakalarda artış var! Alaplı Çayı'nda timsah alarmı, yine görüldü Defalarca intihar girişiminde bulunmuş... Ama bu kez!...